Welke Vitamine Geeft De Zon?
Hoe krijg je vitamine D binnen? – Zonlicht in de lente en zomer is de belangrijkste bron van vitamine D. Je lichaam maakt het zelf aan als je in contact komt met zonnestralen. Vitamine D krijg je ook een beetje binnen via voeding. Bijvoorbeeld door het eten van vette vis.
Wat is de functie van vitamine D?
Adviezen voor kinderen –
Heeft uw kind een getinte huid? Dan is extra vitamine D het hele leven aan te raden. Geef uw kind elke dag 10 microgram (400 IE) vitamine D. Heeft uw kind een lichte huid? Geef uw kind tot en met 3 jaar 10 microgram (400 IE) vitamine D per dag. Daarna hoeft uw kind geen extra vitamine D meer.
Vitamine D kunt u zonder recept bij uw apotheek of drogist kopen. Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit. Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking. Voor meer informatie zie, Onderzoek
Als u de adviezen uitvoert, heeft u genoeg vitamine D in uw bloed.Het is bijna nooit nodig om dit te onderzoeken met bloedonderzoek.Uw huisarts kan dit wel nodig vinden in de volgende situaties:
als u heeft of veel kans om te vallen, en u neemt wel genoeg kalk in als u botpijn en spierpijn heeft in uw bovenbenen en heupen, u moeite heeft met opstaan en u moeilijk loopt
Laat het bloedonderzoek zien dat er te weinig vitamine D in uw bloed zit? Dan schrijft uw huisarts extra vitamine D voor. Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.
Hoeveel vitamine D krijg je van zon?
Oorzaken van een vitamine D-tekort – Ongeveer 90% van de vitamine D die u nodig heeft, komt van zonlicht. In de zomer kunt u in 10 tot 15 minuten al genoeg vitamine D aanmaken. Wanneer u dus niet naar buiten gaat heeft u een groter risico op een vitamine D-tekort.
Wat is de functie van vitamine C?
Vitamine C (ascorbinezuur) is onder meer nodig om wonden goed te genezen, voor de afweer en het bloed. Bij vitamine C-tekort. Soms schrijft de arts vitamine C voor bij een bepaalde vorm van bloedarmoede (methemoglobinemie) en na een wond aan een arm of been, om het ‘complex regionaal pijnsyndroom’ te voorkomen.
Is vitamine D goed voor je?
1. Wat is vitamine D? – Vitamine D, een vetoplosbare vitamine, is belangrijk voor sterke botten en tanden en bevordert de opname van de mineralen calcium en fosfor in het lichaam. Vitamine D speelt ook een rol bij de instandhouding van de weerstand en bij een goede werking van de spieren.
Welke ziekte veroorzaakt vitamine D-tekort?
Leerpunten –
- Vitamine D is nodig ter preventie van osteomalacie, rachitis en ter ondersteuning bij osteoporosetherapie.
- Maar het is ook noodzakelijk voor een goede spierfunctie en het goed functioneren van het immuunsysteem en de celrijping.
- Vitamine D ondersteunt antibacteriële, anti-inflammatoire en mogelijk antivirale activiteit.
- Een lage vitamine D-status is in verband gebracht met een verhoogd risico op bovensteluchtweginfecties, astma, auto-immuunziekten en diverse typen maligniteiten, zoals prostaat-, colon- en borstkanker. Een tekort is gerelateerd aan het optreden van hartfalen.
- Voor goede botkwaliteit en spierfunctie is een minimale serumconcentratie 25-hydroxyvitamine D van 50 nmol/l nodig, maar voor preventiedoeleinden wordt een waarde van 75-80 nmol/l aanbevolen. Rachitis en osteomalacie ontstaan bij waarden < 25 nmol/l.
- Goede voeding of een multivitaminetablet bevat te weinig vitamine D om aan de noodzakelijke behoefte te voldoen.
- Suppletie conform Gezondheidsraadadviezen (400-800 IE dd) is ongeschikt om een ernstige vitamine D-deficiëntie op te heffen. In dergelijke gevallen is een stootkuur gewenst, gevolgd door een onderhoudsdosering.
Literatuur
- McCollum EV, Simmonds N, Becker JE, Shipley PG. Studies on experimental rickets. XXI. An experimental demonstration of the existence of a vitamin which promotes calcium deposition. J Biol Chem.1922;53:293-312.
- Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med.2007;357:266-281 Medline, doi:10.1056/NEJMra070553
- Standing Committee of European Doctors (CPME). Vitamin D nutritional policy in Europe 2009. http://cpme.dyndns.org:591/adopted/2009/CPME_AD_Brd_241009_179_final_EN.pdf
- Gezondheidsraad. Naar een toereikende inname van vitamine D.2008. www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/samenvatting%20vitamineD.pdf
- Lips P. Vitamin D physiology. Prog Biophys Mol Biol.2006;92:4-8 Medline, doi:10.1016/j.pbiomolbio.2006.02.016
- Bouillon R, Carmeliet G, Verlinden L et al. Vitamin D and Human Health: Lessons from Vitamin D Receptor Null Mice. Endocr Rev.2008;29:726-76 Medline, doi:10.1210/er.2008-0004
- Lips P, Vitamin D. Deficiency and Secondary Hyperparathyroidism in the Elderly. Endocr Rev.2001;22:477-501 Medline, doi:10.1210/er.22.4.477
- Kuchuk NO, van Schoor NM, Pluijm SM, et al. Vitamin D Status, Parathyroid Function, Bone Turnover, and BMD in Postmenopausal Women With Osteoporosis: Global Perspective. J Bone Miner Res.2009;24:693-701 Medline, doi:10.1359/jbmr.081209
- de Torrenté de la Jara G, Pécoud A, Favrat B Musculoskeletal pain in female asylum seekers and hypovitaminosis D3 BMJ 2004;329: 156-7.
- Janssen HCJP, Samson MM. Verhaar HJJ. Vitamin D deficiency, muscle function, and falls in elderly people. Am J Clin Nutr.2002;75:611-5 Medline,
- Pilz S, März W, Wellnitz B et al. Association of vitamin D deficiency with heart failure and sudden cardiac death in a large cross-sectional study of patients referred for coronary angiography. J Clin Endocrinol Metab.2008;93:3927-35 Medline, doi:10.1210/jc.2008-0784
- Baeke F, van Etten E, Gysemans C, Overbergh L, Mathieu C. Vitamin D signaling in immune-mediated disorders: Evolving insights and therapeutic opportunities Mol Aspects Med.2008;29:376-87.
- Urashima M, Segawa T, Okazaki M, Kurihara M, Wada Y, Ida H. Randomized trial of vitamin D supplementation to prevent seasonal influenza A in schoolchildren. Am J Clin Nutr.2010;91:1255-60.
- Wielders JPM,.van Dormaël PD, Eskes PFE en Duk MJ. Ernstige vitamine D-deficiëntie bij ruim de helft van de niet-westerse allochtone zwangeren en hun pasgeborenen Ned Tijdschr Geneeskd.2006;150:495-9.
- Junko Yorifuji, Tohru Yorifuji, Kenji Tachibana, et al. Craniotabes in Normal Newborns: The Earliest Sign of Subclinical Vitamin D deficiency. J Clin Endocrinol Metab.2008, 93:1784-1788.
- Litonjua AA, Weiss ST. Is vitamin D deficiency to blame for the asthma epidemic? J Allergy Clin Immunol.2007;120:1031-5 Medline, doi:10.1016/j.jaci.2007.08.028
- Dijkstra SH, van den Akker ELT, Arpaci G, et al. Convulsies bij allochtone pasgeborenen door hypovitaminose D bij de moeder. Ned Tijdschr Geneeskd.2005;149:257-60 Medline,
- Hollis BW, Wagner CL. Vitamin D requirements during lactation: high-dose maternal supplementation as therapy to prevent hypovitaminosis D for both the mother and the nursing infant. Am J Clin Nutr.2004;80(suppl):1752S-1758S Medline,
- Dawson-Hughes B, Heaney RP, Holick MF, et al. Estimates of optimal vitamin D status. Osteoporos Int.2005;16:713-6 Medline, doi:10.1007/s00198-005-1867-7
- Bischoff-Ferrari HA, Giovannucci E, Willett WC, et al. Estimation of optimal serum concentrations of 25-hydroxyvitamin D for multiple health outcome. Am J Clin Nutr.2006;84:18-28 Medline,
- Bischoff-Ferrari HA, Shao A, Dawson-Hughes B. et al. Benefit-risk assessment of vitamin D supplementation. Osteoporosis Int.2010;21:1121-32.
- Tang BMP, Eslick GC, Nowson C et al. Use of calcium or calcium in combination with vitamin D supplementation to prevent fractures and bone loss in people aged 50 years and older: a meta-analysis Lancet 2007;370:657-66.
- Heaney R, Davies KM, Chen TC, et al. Human serum 25-hydroxycholecalciferol response to extended oral dosing with cholecalciferol Am J Clin Nutr 2003;77:204-10.
- Vieth R, Chan PC, MacFarlane GD. Efficacy and safety of vitamin D3 intake exceeding the lowest observed adverse effect level. Am J Clin Nutr.2001;73:288-94 Medline,
- Wharton B, Bishop N. Rickets. Lancet.2003;362:1389-400. doi:10.1016/S0140-6736(03)14636-3
- Munns C, Zacharin MR, Rodda CP, et al. Prevention and treatment of infant and childhood vitamin D deficiency in Australia and New Zealand: a consensus statement. Med J Aust.2006;185:268-72 Medline,
- Pearce SHS, Cheetham TD. Diagnosis and management of vitamin D deficiency. BMJ.2010;340:b5664. doi:10.1136/bmj.b5664
- Groningen van L, Opdenoordt S, Sorge van A, et al. Cholecalciferol loading dose guideline for vitamin D deficient adults Eur J Endocrinolgy 2010;162;805-11.
- Wagner CL, Johnson D, Hulsey TC, et al. Vitamin D Supplementation during Pregnancy. www.abstracts2view.com/pas/view.php?nu=PAS10L1_2450&terms
- von Restorff C, Bischoff-Ferrari HA, Theiler R. High-dose oral vitamin D3 supplementation in rheumatology patients with severe vitamin D3 deficiency. Bone.2009;45:747-9 Medline, doi:10.1016/j.bone.2009.06.012
- Wigg AER, Prest C, Slobodian P, et al. A system for improving vitamin D nutrition in residential care MJA 2006;185:195-8.
- Jean G, Souberbielle JC, Chazot C. Monthly cholecalciferol administration in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant.2009;12:3799-805. doi:10.1093/ndt/gfp370
Artikelinformatie 16 november 2010 In print verschenen in week 49 2010
Waar haal je vit C uit?
Vitamine C zit in fruit, groente en aardappelen, met name in koolsoorten, citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien. Om vitamine C zoveel mogelijk te behouden, is het belangrijk om groente in weinig water te koken, en niet langer dan nodig is.
Wat is de werking van zink?
Waar is zink goed voor? – Zink is onderdeel van vele enzymen in het lichaam. Enzymen zijn stoffen die nodig zijn om processen in het lichaam mogelijk te maken. Zink zorgt voor de opbouw van eiwitten, groei en vernieuwing van weefsel, de stofwisseling en een goede werking van het afweer- en immuunsysteem.
Kan je vitamine D opnemen achter glas?
Hoe werkt een zonnebank? – Zonnebanken worden gemaakt van een speciaal soort glas dat voor een groot deel uit kwarts bestaat. In de zonnebank word je blootgesteld aan UV-straling, net als bij zonlicht. Dit speciale glas laat wél alle UV-straling door – dus ook de UVB-stralen – waardoor je bruin wordt.
Wat zijn de symptomen van vitamine B12 tekort?
Ziekte van maag of darmen – Te weinig vitamine B12 komt meestal door een ziekte van de maag of darmen, zoals:
een ontsteking van de binnenkant van de maag Hierdoor maakt je maag veel minder maagzuur. Maagzuur is nodig om vitamine B12 vanuit de darmen naar het bloed te laten gaan. Veel minder maagzuur betekent dus dat er minder vitamine B12 in je bloed komt. een darmziekte, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
Welke ziekte veroorzaakt vitamine D-tekort?
Leerpunten –
- Vitamine D is nodig ter preventie van osteomalacie, rachitis en ter ondersteuning bij osteoporosetherapie.
- Maar het is ook noodzakelijk voor een goede spierfunctie en het goed functioneren van het immuunsysteem en de celrijping.
- Vitamine D ondersteunt antibacteriële, anti-inflammatoire en mogelijk antivirale activiteit.
- Een lage vitamine D-status is in verband gebracht met een verhoogd risico op bovensteluchtweginfecties, astma, auto-immuunziekten en diverse typen maligniteiten, zoals prostaat-, colon- en borstkanker. Een tekort is gerelateerd aan het optreden van hartfalen.
- Voor goede botkwaliteit en spierfunctie is een minimale serumconcentratie 25-hydroxyvitamine D van 50 nmol/l nodig, maar voor preventiedoeleinden wordt een waarde van 75-80 nmol/l aanbevolen. Rachitis en osteomalacie ontstaan bij waarden < 25 nmol/l.
- Goede voeding of een multivitaminetablet bevat te weinig vitamine D om aan de noodzakelijke behoefte te voldoen.
- Suppletie conform Gezondheidsraadadviezen (400-800 IE dd) is ongeschikt om een ernstige vitamine D-deficiëntie op te heffen. In dergelijke gevallen is een stootkuur gewenst, gevolgd door een onderhoudsdosering.
Literatuur
- McCollum EV, Simmonds N, Becker JE, Shipley PG. Studies on experimental rickets. XXI. An experimental demonstration of the existence of a vitamin which promotes calcium deposition. J Biol Chem.1922;53:293-312.
- Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med.2007;357:266-281 Medline, doi:10.1056/NEJMra070553
- Standing Committee of European Doctors (CPME). Vitamin D nutritional policy in Europe 2009. http://cpme.dyndns.org:591/adopted/2009/CPME_AD_Brd_241009_179_final_EN.pdf
- Gezondheidsraad. Naar een toereikende inname van vitamine D.2008. www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/samenvatting%20vitamineD.pdf
- Lips P. Vitamin D physiology. Prog Biophys Mol Biol.2006;92:4-8 Medline, doi:10.1016/j.pbiomolbio.2006.02.016
- Bouillon R, Carmeliet G, Verlinden L et al. Vitamin D and Human Health: Lessons from Vitamin D Receptor Null Mice. Endocr Rev.2008;29:726-76 Medline, doi:10.1210/er.2008-0004
- Lips P, Vitamin D. Deficiency and Secondary Hyperparathyroidism in the Elderly. Endocr Rev.2001;22:477-501 Medline, doi:10.1210/er.22.4.477
- Kuchuk NO, van Schoor NM, Pluijm SM, et al. Vitamin D Status, Parathyroid Function, Bone Turnover, and BMD in Postmenopausal Women With Osteoporosis: Global Perspective. J Bone Miner Res.2009;24:693-701 Medline, doi:10.1359/jbmr.081209
- de Torrenté de la Jara G, Pécoud A, Favrat B Musculoskeletal pain in female asylum seekers and hypovitaminosis D3 BMJ 2004;329: 156-7.
- Janssen HCJP, Samson MM. Verhaar HJJ. Vitamin D deficiency, muscle function, and falls in elderly people. Am J Clin Nutr.2002;75:611-5 Medline,
- Pilz S, März W, Wellnitz B et al. Association of vitamin D deficiency with heart failure and sudden cardiac death in a large cross-sectional study of patients referred for coronary angiography. J Clin Endocrinol Metab.2008;93:3927-35 Medline, doi:10.1210/jc.2008-0784
- Baeke F, van Etten E, Gysemans C, Overbergh L, Mathieu C. Vitamin D signaling in immune-mediated disorders: Evolving insights and therapeutic opportunities Mol Aspects Med.2008;29:376-87.
- Urashima M, Segawa T, Okazaki M, Kurihara M, Wada Y, Ida H. Randomized trial of vitamin D supplementation to prevent seasonal influenza A in schoolchildren. Am J Clin Nutr.2010;91:1255-60.
- Wielders JPM,.van Dormaël PD, Eskes PFE en Duk MJ. Ernstige vitamine D-deficiëntie bij ruim de helft van de niet-westerse allochtone zwangeren en hun pasgeborenen Ned Tijdschr Geneeskd.2006;150:495-9.
- Junko Yorifuji, Tohru Yorifuji, Kenji Tachibana, et al. Craniotabes in Normal Newborns: The Earliest Sign of Subclinical Vitamin D deficiency. J Clin Endocrinol Metab.2008, 93:1784-1788.
- Litonjua AA, Weiss ST. Is vitamin D deficiency to blame for the asthma epidemic? J Allergy Clin Immunol.2007;120:1031-5 Medline, doi:10.1016/j.jaci.2007.08.028
- Dijkstra SH, van den Akker ELT, Arpaci G, et al. Convulsies bij allochtone pasgeborenen door hypovitaminose D bij de moeder. Ned Tijdschr Geneeskd.2005;149:257-60 Medline,
- Hollis BW, Wagner CL. Vitamin D requirements during lactation: high-dose maternal supplementation as therapy to prevent hypovitaminosis D for both the mother and the nursing infant. Am J Clin Nutr.2004;80(suppl):1752S-1758S Medline,
- Dawson-Hughes B, Heaney RP, Holick MF, et al. Estimates of optimal vitamin D status. Osteoporos Int.2005;16:713-6 Medline, doi:10.1007/s00198-005-1867-7
- Bischoff-Ferrari HA, Giovannucci E, Willett WC, et al. Estimation of optimal serum concentrations of 25-hydroxyvitamin D for multiple health outcome. Am J Clin Nutr.2006;84:18-28 Medline,
- Bischoff-Ferrari HA, Shao A, Dawson-Hughes B. et al. Benefit-risk assessment of vitamin D supplementation. Osteoporosis Int.2010;21:1121-32.
- Tang BMP, Eslick GC, Nowson C et al. Use of calcium or calcium in combination with vitamin D supplementation to prevent fractures and bone loss in people aged 50 years and older: a meta-analysis Lancet 2007;370:657-66.
- Heaney R, Davies KM, Chen TC, et al. Human serum 25-hydroxycholecalciferol response to extended oral dosing with cholecalciferol Am J Clin Nutr 2003;77:204-10.
- Vieth R, Chan PC, MacFarlane GD. Efficacy and safety of vitamin D3 intake exceeding the lowest observed adverse effect level. Am J Clin Nutr.2001;73:288-94 Medline,
- Wharton B, Bishop N. Rickets. Lancet.2003;362:1389-400. doi:10.1016/S0140-6736(03)14636-3
- Munns C, Zacharin MR, Rodda CP, et al. Prevention and treatment of infant and childhood vitamin D deficiency in Australia and New Zealand: a consensus statement. Med J Aust.2006;185:268-72 Medline,
- Pearce SHS, Cheetham TD. Diagnosis and management of vitamin D deficiency. BMJ.2010;340:b5664. doi:10.1136/bmj.b5664
- Groningen van L, Opdenoordt S, Sorge van A, et al. Cholecalciferol loading dose guideline for vitamin D deficient adults Eur J Endocrinolgy 2010;162;805-11.
- Wagner CL, Johnson D, Hulsey TC, et al. Vitamin D Supplementation during Pregnancy. www.abstracts2view.com/pas/view.php?nu=PAS10L1_2450&terms
- von Restorff C, Bischoff-Ferrari HA, Theiler R. High-dose oral vitamin D3 supplementation in rheumatology patients with severe vitamin D3 deficiency. Bone.2009;45:747-9 Medline, doi:10.1016/j.bone.2009.06.012
- Wigg AER, Prest C, Slobodian P, et al. A system for improving vitamin D nutrition in residential care MJA 2006;185:195-8.
- Jean G, Souberbielle JC, Chazot C. Monthly cholecalciferol administration in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant.2009;12:3799-805. doi:10.1093/ndt/gfp370
Artikelinformatie 16 november 2010 In print verschenen in week 49 2010
Wat doet vitamine D voor je spieren?
Vitamine D (colecalciferol) zorgt dat uw lichaam calcium (kalk) en fosfaat uit voedsel opneemt. Calcium en fosfaat zijn nodig voor tanden en botten. Ook zorgt vitamine D dat de spieren goed werken.